این مشاورت با انجام وظایف محوله تلاش می‌کند پژوهشگاه را در رسیدن به اهداف خود از جمله در تأمین نیازهای علمی و فکری کشور و تحقق رهنمودهای راهبردي رهبر فرهمند انقلاب اسلامی(دام ظله الوارف) ایفای کمک نماید.
- شرح وظائف مشاور طراحي و برنامه‌ریزی عبارتند از:
1. مطالعه و کارشناسی در زمینه‌ی هدفگزینی، وظائف‌نگاري، سازمان‌پردازي، خط‌مشی‌گذاری، براي واحدهای پژوهشگاه و مؤسسات وابسته و تابعه، و چشم‌اندازنویسي و تهیه‌ی نقشه‌ی راه تحقق آن، با همکاري مدیران ذی‌ربط، و ارائه به ریاست پژوهشگاه، جهت تأیید یا ارجاع به مراجع تصمیم‌گیری، برحسب مورد.
2. رصد پیوسته‌ی اوضاع و عرصه‌های علمی و فکري و مسئله‌شناسی روزآمد، همچنین آینده‌نگری و آینده‌نگاری در زمینه‌های کلان و راهبردي، با توجه به اهداف و وظائف پژوهشگاه، اولویت‌سنجي روزآمد در زمینه‌ی فعالیت حوزه‌های سازمانی گوناگون، با همکاری مدیران ذی‌ربط هر واحد، و ارائه به رییس پژوهشگاه برای تصویب در مراجع تصمیم‌گیری.
3. تلفیق و تعدیل برنامه‌ها و تنظیم برنامه‌ی عملیاتي سالانه و دوره‌ای پژوهشگاه، و ارائه به ریاست پژوهشگاه برای ارجاع به مراجع تصمیم‌گیر جهت تصویب.
4. دستورنامه‌نویسی و فرایندنگاري اجرایی برای تحقق راهبردها، برنامه‌ها و طرح‌های مصوب با همکاری مسئولان مربوط.
5. بازنگری دوره‌ای راهبردها، برنامه‌ها و طرح‌هاي نیازمند تجدیدنظر، همچنین بررسی تغییرات میان‌دوره‌ای برنامه‌ها، براساس درخواست مدیران ذی‌ربط سازمانی یا با مشورت آنان.
6. رصد و سنجش میزان انطباق و انحراف فعالیت واحدها از برنامه‌های ابلاغي، و تهیه‌ی گزارش عملیاتي نوبه‌ای و نهایی از پیشرفت هریک از آنها.
7. بازخوردسنجي میداني (سنجش میزان اثربخشي و کارساز بودن) برنامه‌ها و فعالیت‌های واحدها در تحقق اهداف و وظائف پژوهشگاه.
8. تهیه‌ی اصول سیاست‌های دوره‌ای حاکم بر برنامه‌های پنجساله‌ی پژوهشگاه پیش از برنامه‌نویسي هر دوره با همکاری مسئولان مربوط، و ارائه برای تصویب؛ همچنین ارزیابي میزان موفقیت برنامه‌های پنجساله و تنظیم گزارش جامع و نهایی در پایان بازه‌ی اجرایی هر برنامه.
9. تنظیم نظامواره‌ی جامع برنامه‌نویسی پژوهشگاه، و پیگیری تنظیم و تصویب به هنگام برنامه‌هاي سالانه و دوره‌ای، از رهگذر تعامل سازنده و پویا با واحدهای مختلف و موسسات وابسته و تابعه.
10. آسیب‌شناسی «سازماني»، «برنامه‌ای»، «عملکردی» و «بروندادی» حوزه‌های سازمانی مختلف، و چاره‌جویی و ارائه‌ی راهکارهای لازم برای اصلاح و ارتقا، نوسازی و بهسازی، و نیز تقویت رویکرد انقلابی و جهادی در واحدهای پژوهشگاه (تمرکززدایی مدیریتی، کاهش دیوان‌سالاری، ساده‌سازی مراودات بینابخشی، و تجمیع نظامند اطلاعات، در جهت افزایش شفافیت، سرعت و سهولت در روند امور و تقویت خلاقیت در بخش‌های سازماني و ارتقای کمی و کیفي آثار)، با همکاری مسئولان مربوط.
11. نظارت فرایندي کلان بر واحدهای سازمانی و موسسات وابسته و تابعه، و ارائه‌ی پیشنهادهای لازم در جهت ارتقای کارآمدي سامانه‌های نظارتی و سنجشی مصوب.
12. خودشناسی فعال و پیوسته‌ی مجموعه، از رهگذر تحلیل قوت‌ها، ضعف‌ها، ظرفیت‌ها و زمینه‌ها، به‌منظور بهره‌برداری حداکثری از استطاعتها و استعدادهای موجود، در جهت نقش‌آفرینی مؤثرتر پژوهشگاه در عرصه‌های علمی و فکری کشور و مواجهه‌ی مناسب با تهدیدهای فرهنگی.
13. رصد نهادهای متناظر با حوزه‌های فعالیتی پژوهشگاه، و شناخت ابتکارات و موفقیت‌های آنان در عرصه‌های مختلف و امکان‌سنجي بومی‌سازی تجارب دستگاه‌ها، متناسب با اقتضائات پژوهشگاه.
14. حضور موثر و فعال در مجامع تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر پژوهشگاه، به عنوان عضو یا مدعو، برحسب مورد.